Yenilenebilir enerji, doğal kaynaklardan elde edilen enerji türlerine verilen genel isimdir. Yenilenebilir enerji kaynakları fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmada en önemli rolü üstlenmektedir. Böylece Dünya’nın giderek en büyük sorunu haline gelen enerji ihtiyacını, yenilenebilir enerji kaynakları ve temiz enerji kaynakları ile çevreye zarar vermeden çözmemiz mümkündür. Eğer sizde “Yenilenebilir enerji kaynakları nelerdir? Yenilenebilir enerji kaynakları avantajları nelerdir? Yenilenebilir enerji kaynaklarının özellikleri nelerdir?” gibi soruların cevaplarını merak ediyorsanız, bu soruların yanıtlarını sizler için araştırdık.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Faydaları
Yenilenebilir enerji teknolojileri, güç üretmek için doğrudan çevreden gelen kaynakları kullanır. Kısa sürede yerine konulabilen bir enerji kaynağıdır. Bu yüzden kendilerini yormadan, insanlar için güç üretebilirler.
- Çoğu durumda yenilenebilir enerji teknolojileri, geleneksel yakıt kaynaklarını kullanan jeneratörlerden daha az genel bakım gerektirir. Bu yüzden zaman ve para tasarrufu sağlarlar.
- Yenilenebilir enerji kullanmak uzun vadede tasarruf etmenize yardımcı olur. Yalnızca bakım maliyetlerinden değil, aynı zamanda işletme maliyetlerinden de tasarruf edersiniz. Yenilenebilir enerji santralleri bir kez kurulduktan sonra işletme maliyetleri çok azdır ve yakıt (rüzgar, Güneş) ücretsizdir.
- Yenilenebilir enerji kaynakları ideal tekniklerle elde edildikleri ve kullanıldıkları sürece karbon salınımına neden olmazlar. Kullanım sonrasında kömür cürufu gibi herhangi bir atık ortaya çıkmaz. Bu özelliklerinden dolayı temiz enerji kaynakları ismiyle de anılırlar.
- Yenilenebilir enerji teknolojileri ile yerel olarak enerji üretebilirsiniz. Güç ihtiyaçlarınız için ne kadar çok yenilenebilir enerji kullanırsanız, ithal enerjiye o kadar az güvenirsiniz. Böylece, toplumların sınırlı enerji kaynaklarına mahkum olmasını engellenir. Enerjide dışa bağımlığının azalmasıyla yeni iş istihdamı sağlanmış olur ve işsizlik azalır.
- Elektrik götürmenin zor olduğu coğrafi bölgelere elektriğin kullanılmasını sağladığı için önemlidir.
Güneş Enerjisi ve Yararları
Güneş enerjisi, yenilenebilir enerji deyince ilk akla gelenlerden biridir. Güneş panelleri, Güneş ışınlarını toplayarak ısı ve elektrik enerjisine dönüştürür. Aynı zamanda geliştirilen fotovoltaik pillerle de elektrik üretmek mümkündür. Güneş enerjisi sistemleri, toplanan enerjiyi direk olarak elektriğe dönüştürmektedir ve bina çatılarına, cihazlara, arabalara yerleştirilebilir. Konsantre Güneş enerjisi santralleri ayna ve lens düzenekleri ile Güneş ışınımlarını nispeten küçük bir alana yansıtma esasına göre çalışarak elektrik veya ısı üretimi için kullanılabilir. Güneş enerjisi Türkiye gibi çok Güneş alan ülkelerde önemli bir enerji alternatifidir. Bu teknoloji özellikle kırsal alanda şebeke dışı elektrik üretimi için çok kullanışlıdır. Çok ekonomiktir, dış kaynaklara bağımlı değildir ve her ülke kullanabilir. Çevresel açıdan temiz enerji kaynağıdır.
Rüzgar Enerjisi ve Kullanım Yöntemi
Güneş enerjisi karaları ve denizleri aynı oranda ısıtmadığından oluşan basınç farkı rüzgarı meydana getirir. Rüzgarın etkisinin fazla hissedildiği bölgelere kurulan rüzgar tribünleri rüzgarın var olan kinetik enerjisini önce mekanik enerjiye, daha sonra elektrik enerjisine dönüştürür. Rüzgardan elde edilen enerji rüzgarın o anki hızına ve esme süresine bağlıdır. Rüzgar tribünlerindeki üç kanat sayesinde biri aşağıdayken diğer ikisi yukarıda olduğu için belli bir açı yakalanarak stabilizasyon sağlanırken, elektrik üretiminde de optimum hız yakalanmış olur. Rüzgar enerjisi ile elektrik üretimi gerçekleştirilirken, aynı zamanda su çıkarma ve arazi sulama gibi uygulamalarda kullanımı da mümkündür.
Biyokütle Enerjisi
Biyokütle enerjisi, her türlü organik atıktan, bitkilerden, yosunlardan ve alglerden elde edilen enerji çeşididir. Bu enerji çeşidi özellikle kırsal alanlar için sosyo-ekonomik gelişmelere yardımcı olması nedeniyle uygun ve önemli bir enerji kaynağı olarak görülmektedir. Ayrıca biyokütle, enerji üretimi dışında yapı malzemesi ya da geri dönüşümlü kâğıt ve plastik üretimi için de kullanılabilir. Türkiye’de biyokütle enerjisinden elektrik üretimi artış eğilimindedir.
Dalga Enerjisi
Dalga enerjisi, denizlerde oluşan dalgalanma hareketinden ve dalgaların oluşturduğu basınçtan elde edilen enerji türüdür. Okyanuslar aslında iki ayrı enerji kaynağı olarak düşünülebilir. İlki Güneş ısısına bağlı termal enerji, ikincisi ise dalgalardan ve gel-gitlerden beslenen mekanik enerjidir. Dalga enerjisi, çevreyi en az etkileyen yenilenebilir enerji kaynağıdır ancak ne yazık ki yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde en az kullanılandır. Bunun nedeni, şiddetli fırtınalarda dalga enerjisi türbinlerinin çok zarar görmesi ve dalga oranının çok yüksek olduğu yerlerin kısıtlı oluşudur.
Hidrolik Enerji
Hidrolik enerjisi suyun akış gücünden faydalanılarak elde edilen enerji çeşididir. Rüzgar enerjisine benzer şekilde türbinler yardımıyla mekanik güç elektriğe dönüştürülür. Günümüzde üretilen elektriğin önemli bir kısmı hidroelektrik santrallerinde üretilir. Bu santraller suyun bulunduğu iki nokta arasındaki potansiyel enerji farkını kullanarak enerji üretilmesini sağlar. Hidroelektrik santralleri barajlı veya nehir tipi olarak ikiye ayrılır. Baraj tipi santraller suyu depolarken nehir tipi santraller akan suyun kinetik enerjisi kullanırlar. Ayrıca bu enerji türü enerji üretiminin yanında, yerleşim yerlerine su sağlama ya da tarım arazilerini sulama gibi artılarıyla santrallerin kurulduğu birçok bölgeye fayda sağlamaktadır.
Jeotermal Enerji
Jeotermal enerji, jeotermal kaynakların bulunduğu yerlerde direkt ya da dolaylı yollardan elde edilen enerji türüdür. Jeotermal, yer ısısı anlamına gelmektedir. Doğa olayları ve özellikle yağışlar sonucu oluşan sular yer kabuğu çatlaklarından magma tabakasına ulaşır. Magma tabakasındaki bu ısınan sular sıcak su ve buhar olarak yeryüzüne ulaşır. Yeryüzüne ulaşan bu su ve buhar tribünler sayesinde birçok enerji türüne dönüştürülebilir. Jeotermal enerji, elektrik üretiminin yanı sıra ısınma ihtiyacını gidermek için de kullanılır. Hastaların tercih ettiği birçok fizik tedavi merkezinde ve turistik merkezlerde de kullanılabilirler. Türkiye, jeotermal potansiyeli ile dikkat çeken bir ülkedir. Bu açıdan Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü sırada yer alır.